Quỳnh Lưu là vựa muối lớn nhất tỉnh Nghệ An có khoảng 600 ha diện tích sản xuất với sản lượng muối hàng năm đạt hơn 60 nghìn tấn. Nhờ chính sách thu hút đầu tư của địa phương nên nhiều công ty, doanh nghiệp đã mạnh dạn đưa dây chuyền sản xuất muối sạch, muối iốt về tại địa bàn. Đến nay muối của Quỳnh Lưu đã xuất khẩu thành công sang thị trường Mỹ và Nhật Bản.
Diêm dân Quỳnh Lưu thu hoạch muối
HTX dịch vụ diêm nghiệp Yên Đông, xã Quỳnh Yên, huyện Quỳnh Lưu có khoảng gần 130 ha với 132 thành viên tham gia sản xuất muối. Những năm trước, muối liên tục rớt giá khiến nhiều diêm dân không còn mặn mà với việc sản xuất, đã có không ít hộ phải chấp nhận bỏ hoang diện tích làm muối để đi làm ăn xa. Tuy nhiên năm nay, nhờ sự quan tâm của các cấp hỗ trợ vốn và mô hình sản xuất muối hạt sạch, HTX đã cử cán bộ tập huấn cho bà con xã viên áp dụng cách sản xuất muối theo phương pháp công nghệ trải bạt HDPE. Với ưu điểm độ nóng của bạt cao làm cho muối kết tinh nhanh nên năng suất cũng tăng hơn từ 10 – 15 % so với cách làm muối thông thường. Đặc biệt, sản phẩm muối hạt to đều, sạch không lẫn tạp chất như sạn, vôi đáp ứng được yêu cầu nguồn nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy chế biến muối xuất khẩu.
Ông Hoàng Văn Chính – Chủ nhiệm HTX dịch vụ diêm nghiệp Yên Đông, Quỳnh yên, Quỳnh Lưu cho biết: “ Được sự hỗ trợ của Chi cục phát triển nông nghiệp tỉnh, Phòng nông nghiệp huyện Quỳnh Lưu quan tâm hỗ trợ cho HTX mô hình chuyển đổi chạt lọc với 90 ha trên tổng diện tích 130 ha. Hiện nay HTX đang thí điểm thêm mô hình trải bạt ô kết tinh cũng được 10 ha nữa cho thấy hiệu quả rõ rệt, giảm được sức lao động cho nhân dân, tăng thêm thu nhập vì muối đẹp hơn, hạt to trắng được các công ty bao tiêu 100% sản phẩm cho nên nhân dân rất phấn khởi”.
Công nhân phân loại muối tại Xưởng chế biến muối xuất khẩu Việt Nam
Toàn huyện Quỳnh Lưu hiện có gần 600 ha sản xuất muối với sản lượng muối hàng năm đạt hơn 60 nghìn tấn tập trung ở các xã Quỳnh Yên, Quỳnh Minh, An Hoà, Quỳnh Thuận, Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Thọ. Nhằm góp phần tăng giá trị hạt muối thô cho bà con diêm dân, những năm qua huyện Quỳnh Lưu đã quan tâm thu hút đầu tư, nới lỏng các thủ tục hành chính để nhiều công ty chế biến muối có cơ hội tìm kiếm vùng nguyên liệu xây dựng nhà máy sản xuất tại địa phương. Tính đến nay trên địa bàn huyện đã hình thành được 4 nhà máy chế biến muối tinh, muối i ốt gồm Công ty muối HaKaMatSu liên doanh Nhật Bản, công ty muối Nghệ An, Xí nghiệp muối Vĩnh Ngọc và Công ty TNHH MTV muối Việt Nam. Từ hoạt động chế biến mỗi năm các đơn vị đã thu mua, bao tiêu khoảng 40 đến 50 nghìn tấn muối thô cho bà con diêm dân với doanh thu xấp xỉ đạt 10 tỷ đồng.
Muối trước khi đóng gói phải sạch không còn lẫn tạp chất.
Điển hình trong số đó có Nhà máy chế biến muối xuất khẩu chất lượng cao thuộc Công ty TNHH một thành viên muối Việt Nam được thành lập vào năm 2014 tại xóm 11, xã Quỳnh Yên. Sau 3 năm xây dựng và phát triển nhờ có nguồn nguyên liệu dồi dào từ vựa muối lớn ngay tại địa bàn, diêm dân nhạy bén trong việc áp dụng công nghệ sản xuất muối sạch nên hiện nay sản phẩm nuối hạt và muối iốt của nhà máy đã xuất khẩu thành công sang hai thị trường khó tính nhất là Mỹ và Nhật Bản.
Muối hạt của Quỳnh Lưu đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ và Nhật Bản
Công đoạn đóng gói nhãn mác cho muối
Ông Hoàng Đức Tình, Quản đốc phân xưởng chế biến muối xuất khẩu chất lượng cao Việt Nam cho hay: “Đi khảo sát vùng nguyên liệu muối từ Bắc vào Nam chúng tôi vẫn khẳng định Muối của huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An là chất lượng nhất, đạt tiêu chuẩn để chúng tôi chế biến mặt hàng xuất khẩu. Các hàm lượng sắt, nattri, magiê tự nhiên…trong hạt muối của diêm dân Quỳnh Lưu đúng với tiêu chuẩn yêu cầu của bạn hàng. Chúng tôi chỉ việc thu mua muối lọc những vi chất không tan như rác, cát sạn rồi xay đóng gói xuất khẩu chứ không cần phải thêm bớt một tỉ lệ vi chất nào. Điều này đã giúp công ty rất nhiều về mặt giảm nhân công, máy móc công nghệ cũng đơn giản hơn. Đến nay công ty đã sản xuất hai sản phẩm gồm muối hạt sạch và muối xay iốt thành phẩm xuất khẩu sang Mỹ và Nhật với khối lượng 40 đến 60 tấn/ tháng.
Sản phẩm muối biển sạch iốt của Quỳnh Lưu có mặt tại các siêu thị lớn.
Trong khi ngành chăn nuôi, trồng trọt đang gặp khó vì giá cả rớt thảm thì một tín hiệu vui đến với bà con diêm dân là bước vào thời điểm sản xuất muối chính vụ năm 2017 giá muối thô đã tăng lên từ 1,6 – 1,7 nghìn đồng/ kg, cao hơn từ 40 – 50 nghìn đồng/ tạ so với cùng kỳ năm ngoái. Nhờ đó người làm nghề lại hối hả ra đồng lao động sản xuất chạy đua với thời tiết để làm ra những hạt muối trắng, phục vụ nhu cầu của thị trường.
Trao đổi thêm về những chính sách cho diêm nghiệp, Ông Đậu Đức Năm – Trưởng Phòng Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quỳnh Lưu cho biết: Bước vào vụ sản xuất chính năm 2017 giá muối tăng lên đáng kể đã khích lệ tinh thần cho diêm dân hăng say sản xuất. Từ đầu năm đến nay bà con diêm dân toàn huyện đã thu hoạch được gần 12 nghìn tấn muối hạt, riêng tháng 6 nhờ thời tiết nắng nóng nên năng suất của bà con tăng gấp 5 lần đạt 7 nghìn tấn. Từ nguồn nguyên liệu đầu vào dôi dư này đã kéo theo sản lượng chế biến muối sạch, muối iốt của 4 nhà máy trên địa bàn tăng cao. Trong thời gian tới ngoài những chính sách hỗ trợ cải tiến mô hình sản xuất muối của cấp tỉnh, Trung ương thì huyện cũng sẽ có những ưu tiên như miễn hoàn toàn thuế, hỗ trợ xây dựng kho muối, xây dựng đường vận chuyển nguyên liệu cho bà ocn diêm dân yên tâm phát triển sản xuất, tránh tình trạng bỏ nại, bỏ đồng đi làm ăn xa. Đồng thời tranh thủ muối được mùa được giá, chỉ đạo các xã đôn đốc các HTX diêm nghiệp trên địa bàn khẩn trương sản xuất và nhập muối cho các nhà máy, không găm hàng nhằm tăng thêm thu nhập cho bà con, tuyên truyền vận động diêm dân tích cực bám đồng, bán nại tiếp tục tăng sản lượng vào những tháng cuối mùa nắng trước khi bước vào mùa mưa./.
Như Thuỷ
Đài Quỳnh Lưu